Biện pháp kỹ thuật phòng, chống dịch bệnh cho gia súc, gia cầm trong mùa mưa

1. Chuồng trại

- Vị trí xây dựng chuồng nuôi nên chọn nơi cao ráo, thoáng mát; chuồng trại phải chắc chắn, chống dột, ngập lụt, có tấm che chắn mưa gió để bảo vệ gia súc, gia cầm khi mưa to, gió lớn; phù hợp với số lượng, đặc tính, lứa tuổi gia súc, gia cầm.

- Kiểm tra hệ thống thoát nước chung của cả khu vực, đặc biệt phải củng cố hệ thống thoát nước thải, nơi chứa chất thải để hạn chế ô nhiễm môi trường xung quanh khi mưa to hoặc ngập lụt. Khu chứa chất thải (phân, rác và nước thải) phải xa chuồng nuôi, cuối hướng gió.

- Nên có hố sát trùng trước cửa chuồng nuôi, định kỳ rắc vôi bột, phun sát trùng chuồng nuôi gia súc, gia cầm và khu vực xung quanh.

- Ở những vùng đất trũng, nền chuồng phải tôn cao để tránh ngập úng. Trường hợp mưa to, có thể gây ngập úng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm; hộ chăn nuôi phải có phương án di dời đàn vật nuôi lên nơi cao ráo để tránh ngập, úng. Khi nước rút tổ chức cọ rửa, quét dọn vệ sinh chuồng trại, môi trường chăn nuôi, thu gom chất thải…sau đó tiến hành phun khử trùng tiêu độc bằng các chất sát trùng như: Benkocid, HanIodine, G-Omnicide… để tiêu diệt mầm bệnh ngoài môi trường.

2. Chăm sóc, nuôi dưỡng gia súc, gia cầm

- Tăng cường công tác chăm sóc, nuôi dưỡng cho đàn gia súc, gia cầm nhằm nâng cao sức đề kháng phòng, chống lại các tác động bất lợi của thời tiết hạn chế phát sinh dịch bệnh. Thực hiện tốt kỹ thuật chăm sóc nuôi dưỡng, phù hợp với giống, lứa tuổi và mục đích sản xuất của từng loại gia súc, gia cầm.

- Dự trữ nguồn thức ăn cho gia súc, gia cầm đảm bảo đầy đủ trong mùa mưa, cụ thể:

+ Đối với trâu, bò: Cần dự trữ thức ăn xanh, có thể phơi khô, ủ chua thức ăn xanh (Cỏ voi, thân cây ngô…), dự trữ rơm khô, ủ rơm với Ure…

+ Đối với lợn, gia cầm: Dự trữ thức ăn tinh và trong thức ăn thành phần phải đầy đủ các chất dinh dưỡng phù hợp với từng giai đoạn phát triển của gia súc, gia cầm. Thức ăn dự trữ cần bảo quản ở những nơi khô ráo để tránh ẩm mốc.

- Cung cấp đầy đủ nước uống sạch và thay hằng ngày cho vật nuôi.

- Bổ sung vitamin C, VTM B1, men tiêu hóa, điện giải vào thức ăn, nước uống khi thời tiết bất lợi, để tăng cường sức đề kháng và phòng, chống dịch bệnh cho vật nuôi.

3. Phòng, chống bệnh cho gia súc, gia cầm

- Đảm bảo điều kiện chuồng nuôi gia súc, gia cầm luôn khô ráo, sạch sẽ và thoáng mát.

- Tăng cường vệ sinh phòng bệnh cho gia súc, gia cầm: Thường xuyên quét dọn, vệ sinh sạch sẽ chuồng nuôi và khu vực xung quanh chuồng nuôi; vệ sinh máng ăn, máng uống, các dụng cụ chăn nuôi; Định kỳ tuần 1 - 2 lần phun thuốc sát trùng tẩy uế chuồng trại, khu vực xung quanh chuồng nuôi để tiêu diệt mầm bệnh bằng vôi bột hoặc các loại thuốc sát trùng như Benkocid, HanIodine, G-Omnicide... khi sử dụng người chăn nuôi cần xem kỹ nhãn mác, hạn sử dụng và cách dùng ghi trên chai thuốc để biết nồng độ thuốc pha, phương pháp sử dụng... Nên chọn những loại thuốc sát trùng có hoạt phổ rộng để tiêu diệt được nhiều loại mầm bệnh: vi khuẩn, vi rút... thời gian diệt trùng nhanh, hoạt lực kéo dài, ổn định và chi phí thấp, ít ảnh hưởng đến gia súc, gia cầm.

- Chủ động phòng bệnh bằng vắc xin: Tiêm phòng đầy đủ và đúng lịch các vắc xin phòng chống bệnh cho đàn vật nuôi, cụ thể:

+ Đối với trâu, bò: Tiêm phòng bệnh Tụ huyết trùng, Lở mồm long móng, Nhiệt thán (vùng có nguy cơ)...

+ Đối với lợn: Tiêm phòng Dịch tả lợn, Tụ huyết trùng, Phó thương hàn, Lở mồm long móng, Tai xanh…

+ Đối với gia cầm: Vịt, ngan cần tiêm phòng Dịch tả vịt, Viêm gan do vi rút, Tụ huyết trùng…; Gà cần tiêm phòng vắc xin Niu cát xơn, Gumboro, Tụ huyết trùng…

- Thường xuyên kiểm tra đàn gia súc, gia cầm, đặc biệt phát hiện sớm những bất thường trên đàn gia súc, gia cầm như: ủ rũ, kém ăn; kiểm tra lượng thức ăn, nước uống tiêu thụ hàng ngày của gia súc, gia cầm để biết được tình trạng sức khoẻ đàn vật nuôi.

- Cách ly kịp thời những vật nuôi có biểu hiện khác thường, chẩn đoán và điều trị nếu cần thiết, không được bán hoặc phát tán gia súc, gia cầm ốm, chết và chất thải của chúng ra môi trường xung quanh gây ô nhiễm môi trường, phát tán mầm bệnh. Khai báo ngay với cán bộ thú y cơ sở, chính quyền địa phương hoặc chi cục Chăn nuôi thú y khi nghi ngờ gia súc, gia cầm mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: Cúm gia cầm, Lở mồm long móng, Nhiệt thán, Tai xanh, Dịch tả lợn châu phi… để được hướng dẫn phòng, chống.

- Chấp hành các quy định về phòng, chống dịch bệnh của chính quyền địa phương và quy định của pháp luật về thú y. Hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm phải thực hiện tốt: Không giấu dịch; Không bán chạy gia súc, gia cầm bị bệnh; Không vận chuyển gia súc, gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm bị bệnh; Không ăn thịt gia súc, gia cầm ốm, chết hoặc không rõ nguồn gốc; Không vứt xác gia súc, gia cầm ốm, chết ra ngoài môi trường xung quanh. 

Phòng, chống dịch bệnh cho gia súc, gia cầm nhất là trong mùa mưa đặc biệt quan trọng, các hộ chăn nuôi cần phải thực hiện thường xuyên, liên tục nhằm bảo vệ đàn vật nuôi, ổn định sản xuất và phát triển chăn nuôi theo hướng an toàn, bền vững./.