Lai Châu phát triển vùng trồng Đương quy theo hướng hàng hóa: Hướng đi mới cho sinh kế bền vững
Trong bối cảnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng bền vững và hiệu quả, tỉnh Lai Châu đang nổi lên như một điểm sáng nhờ việc phát triển cây Đương quy - một loại dược liệu quý - theo mô hình sản xuất hàng hóa. Với lợi thế tự nhiên và chính sách hỗ trợ đồng bộ, cây Đương quy không chỉ khẳng định giá trị kinh tế mà còn mở ra cơ hội sinh kế ổn định cho đồng bào vùng cao.
Lai Châu là tỉnh miền núi có địa hình cao, với hơn 60% diện tích nằm ở độ cao trên 1.000m so với mực nước biển. Khí hậu mát mẻ quanh năm, cùng thổ nhưỡng phù hợp, tạo điều kiện lý tưởng cho việc phát triển cây dược liệu có giá trị kinh tế cao. Trong số đó, cây Đương quy - vốn được biết đến rộng rãi trong y học cổ truyền - đang chứng tỏ tiềm năng vượt trội.
Những năm gần đây, cây Đương quy đã được đưa vào cơ cấu cây trồng tại các huyện như Phong Thổ, Sìn Hồ, Tam Đường... Tính đến cuối năm 2024, diện tích trồng Đương quy toàn tỉnh đã vượt 130 ha, tập trung chủ yếu tại các xã vùng cao có điều kiện sinh thái phù hợp. Đáng chú ý, loại cây này thích ứng tốt với điều kiện địa phương và mang lại hiệu quả kinh tế cao, với thu nhập bình quân từ 150 đến 200 triệu đồng/ha/năm.
Không dừng lại ở sản xuất nguyên liệu thô, tỉnh Lai Châu đang chú trọng xây dựng chuỗi giá trị bền vững cho cây Đương quy - từ sản xuất, thu hoạch, sơ chế đến tiêu thụ. Nhiều mô hình liên kết giữa người dân và hợp tác xã đã được hình thành, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và đảm bảo đầu ra ổn định cho sản phẩm. Với chất lượng dược tính cao và khả năng thích nghi tốt với điều kiện khí hậu, cây Đương quy đang ngày càng khẳng định được vị thế là cây trồng chủ lực ở một số vùng cao của Lai Châu, hứa hẹn mang lại nguồn sinh kế bền vững cho người dân địa phương. Mô hình trồng Đương quy không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn mở ra sinh kế ổn định cho hàng nghìn hộ dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa. Thay vì phụ thuộc vào các loại cây trồng truyền thống có giá trị thấp như ngô, sắn, nhiều hộ gia đình đã chuyển sang trồng Đương quy, từ đó cải thiện thu nhập và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Anh Tẩn A Sếnh, người dân xã Xà Dề Phìn, (huyện Sìn Hồ) chia sẻ: “Gia đình tôi có hơn 3.000 m² đất trồng Đương quy, mỗi năm thu về gần 50 triệu đồng sau khi trừ chi phí. Nhờ cây thuốc này mà cuộc sống đỡ vất vả hơn, con cái có điều kiện học hành.”
Ngoài giá trị kinh tế, cây Đương quy còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, nhất là khi được trồng luân canh với cây bản địa, giúp chống xói mòn đất và giảm áp lực khai thác rừng tự nhiên. Để đảm bảo phát triển cây Đương quy theo hướng bài bản và bền vững, tỉnh Lai Châu đã ban hành Quyết định số 29/QĐ-UBND ngày 14/01/2020 về Đề án phát triển một số cây dược liệu giai đoạn 2020 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Theo đó, cây Đương quy được xác định là một trong những loại cây trọng điểm, với mục tiêu mở rộng diện tích trồng trên 600 ha trong giai đoạn 2026 - 2030. Bên cạnh mở rộng vùng nguyên liệu, tỉnh cũng tập trung phát triển công nghiệp chế biến, xây dựng thương hiệu, truy xuất nguồn gốc sản phẩm và đẩy mạnh xúc tiến thương mại. Các chính sách hỗ trợ về tín dụng, giống cây, kỹ thuật và bảo hiểm cây trồng... đang được triển khai đồng bộ nhằm khuyến khích người dân và doanh nghiệp tích cực tham gia.
Việc phát triển cây Đương quy theo hướng hàng hóa tại Lai Châu không chỉ là bước đi đúng đắn trong chiến lược tái cơ cấu nông nghiệp mà còn là giải pháp thiết thực để nâng cao thu nhập, ổn định đời sống và tạo sinh kế bền vững cho người dân vùng cao. Với sự đồng hành của chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng, cây Đương quy đang dần khẳng định vị thế là biểu tượng cho một nền nông nghiệp đặc trưng của Lai Châu - giàu bản sắc, giàu tiềm năng và giàu triển vọng.
