HƯỚNG DẪN BÓN PHÂN NPK ĐÚNG CÁCH CHO CÂY ĂN QUẢ LÂU NĂM - GIÚP CÂY RA HOA, ĐẬU TRÁI TỐT, NÂNG CAO NĂNG SUẤT
Tại Lai Châu, cây ăn quả lâu năm như mận, xoài, bơ, nhãn… đang mang lại giá trị kinh tế ngày càng cao cho bà con nông dân. Tuy nhiên, để cây khỏe mạnh, cho năng suất ổn định và chất lượng quả tốt, việc bón phân đúng cách, đúng loại, đúng thời điểm đóng vai trò then chốt.
Trong đó, phân NPK (Đạm - Lân - Kali) là nhóm phân đa lượng thiết yếu giúp cây phát triển toàn diện, từ rễ đến hoa và trái. Nếu bón không hợp lý, cây dễ suy yếu, giảm năng suất, đất bạc màu và lãng phí phân bón. Để bà con thực hiện tốt, Trung tâm Khuyến nông và kỹ thuật nông nghiệp, nông thôn xin hướng dẫn cách bón phân NPK hiệu quả cho cây ăn quả lâu năm, theo từng giai đoạn như sau:
1. Giai đoạn cây con - Phát triển thân lá
Trong giai đoạn này bón phân NPK giàu đạm và lân (như 20-10-10, 30-10-10) cho cây sẽ kích thích ra rễ, cây khỏe, tạo nền tảng cho giai đoạn ra hoa. Không bón quá nhiều đạm để tránh cây bị yếu và kéo dài thời gian sinh trưởng.
Cách bón: Rải quanh gốc cách xa 5-10 cm, có thể hòa loãng tưới nếu cây còn nhỏ. Bón 2-3 lần/tháng tùy tốc độ phát triển.
2. Giai đoạn chuẩn bị ra hoa (làm nụ)
Bón phân NPK giàu lân và kali (như 10-30-10, 15-30-15) kích thích cây phân hóa mầm hoa, ra hoa đồng loạt. Giảm lượng đạm để cây không phát triển lá quá mức, ảnh hưởng ra hoa.
Cách bón: Rải quanh tán, giữ ẩm đất. Kết hợp phun phân bón lá chứa Bo, Zn, Mg.
3. Giai đoạn ra hoa và đậu trái
Để tăng tỷ lệ đậu trái, hạn chế rụng hoa, rụng trái non. Bà con nên bón NPK cân đối hoặc giàu kali (như 15-15-15, 12-24-12). Tránh bón đạm và tưới quá nhiều nước trong thời gian cây ra hoa.
Cách bón: Bón nhẹ quanh tán, xới đất nhẹ để phân dễ thấm.
4. Giai đoạn nuôi trái
Đây là giai đoạn cây cần nhiều dinh dưỡng. Thiếu phân sẽ ảnh hưởng rõ đến sản lượng và chất lượng trái. Giai đoạn này cần bón NPK giàu kali (như 12-12-17+TE, 13-13-21) giúp trái lớn nhanh, đều, chắc, vỏ đẹp, vị ngọt hơn.
Cách bón: Bón theo hình chiếu tán cây, chia nhiều lần đến khi gần thu hoạch. Kết hợp bón phân chuồng hoai mục để cải tạo đất.
5. Giai đoạn trước thu hoạch
Ngừng bón phân hóa học trước thu hoạch 7-10 ngày. Nếu cần, có thể dùng phân hữu cơ hoặc phân bón lá nguồn gốc tự nhiên để đảm bảo trái sạch, an toàn, không tồn dư hóa chất. Tránh bón phân sát ngày thu hoạch để bảo đảm an toàn thực phẩm.
6. Giai đoạn sau thu hoạch - Phục hồi cây
Đối với giai đoạn này nếu không phục hồi tốt, cây sẽ suy yếu, ảnh hưởng đến năng suất vụ sau. Vì vậy, bà con cần bón NPK cân đối hoặc tăng đạm (như 20-20-15, 25-10-10) giúp cây phục hồi sức, đâm chồi, chuẩn bị cho vụ mới.
Cách bón: Kết hợp bón thêm phân chuồng hoai mục, phân vi sinh. Có thể phun phân bón lá kích chồi non.
Một số lưu ý quan trọng khi bón phân NPK
Xới nhẹ đất trước khi bón, tưới nước sau bón để phân tan và thấm vào đất. Không bón khi trời nắng gắt hoặc có mưa lớn. Không rải phân quá sát gốc: nên cách gốc 20 cm với cây chậu, khoảng 1 m với cây lớn trồng ngoài vườn. Quan sát tình trạng cây (màu lá, tán cây) để điều chỉnh lượng phân cho phù hợp.
Bà con nên: Kết hợp phân NPK với phân hữu cơ, vi sinh và phân bón lá để tăng hiệu quả sử dụng, giảm chi phí và cải tạo đất. Luân phiên các loại phân bón để tránh hiện tượng lệ thuộc vào phân hóa học. Chủ động theo dõi tình hình sinh trưởng của cây để điều chỉnh liều lượng phân phù hợp.
Bón phân đúng kỹ thuật không chỉ giúp cây khỏe, năng suất cao mà còn góp phần bảo vệ đất, môi trường và hướng đến sản xuất nông nghiệp bền vững tại Lai Châu./.